Przerwy w pracy, czyli jak i kiedy pracownicy mogą odpoczywać

Przerwy w pracy – każdy pracownik wie, że ma do nich prawo, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę, na jakich zasadach. Podobnie wielu przedsiębiorców nie ma świadomości, na jak długie oraz na ile przerw może pozwolić pracownikom. Wszelkie wątpliwości odnośnie do przerwy w pracy wyjaśniamy w poniższym wpisie.

Na wstępie należy zaznaczyć, że ustawowe przerwy w pracy przysługują wyłącznie osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, które korzystają z prerogatyw Kodeksu pracy. Pracownicy zatrudnieni w oparciu o umowę zlecenia i o dzieło, a także samozatrudnieni nie mają zagwarantowanej przerwy w pracy.

Przerwa 15 min.

Z jednorazowej przerwy o wymiarze czasowym 15 minut mogą korzystać osoby, które w danym dniu roboczym przepracowały co najmniej 6 godzin. Moment rozpoczęcia przerwy i miejsce, w którym pracownicy mogą ją spędzać, wyznacza pracodawca. W razie niepunktualnego przybycia do pracy pracodawca może zaliczyć spóźnienie na poczet przerwy pracownika. Co istotne, Kodeks pracy nie definiuje, czy w razie przedłużenia czasu pracy przerwa ta musi zostać wydłużona. W praktyce to pracodawca decyduje, czy osoba pracująca np. 10 godzin w ciągu doby będzie mogła skorzystać z dłuższej lub dodatkowej przerwy.

Dodatkowe przerwy dla matek karmiących i niepełnosprawnych

Pracownicy niepełnosprawni pracujący dłużej niż 6 godzin w ciągu doby mogą skorzystać z dodatkowej, piętnastominutowej i płatnej przerwy wliczanej do czasu pracy. Z kolei matkom karmiącym piersią przysługują dwie dodatkowe przerwy do 45 min., które pracodawca musi zaliczyć do czasu pracy. Matka może z nich skorzystać w dowolnej chwili – również w momencie rozpoczęcia dnia roboczego lub bezpośrednio przed jego zakończeniem. W praktyce oznacza to możliwość przyjścia do pracy po czasie oraz wyjścia przed czasem bez żadnych konsekwencji.

Przerwa 5 min. od pracy przy komputerze

Pracownicy biurowi, którzy do wykonywania swoich codziennych obowiązków wykorzystują komputer, po każdej godzinie przesiedzianej przed monitorem mogą odejść od niego na czas maksymalnie 5 minut. Każda tego typu przerwa jest wliczana do czasu pracy i jest płatna, ale pracownik w jej trakcie musi wykonywać inne zadanie zlecona przez przełożonego, które nie polegają na siedzeniu przed monitorem.

Przerwa bezpłatna

O ile wszystkie opisane powyżej przerwy były płatne, tzn. wliczały się do czasu pracy, o tyle pracodawca może zarządzić również darmowy odpoczynek w ciągu dnia w wymiarze maksymalnie 60 min., np. na posiłek. Co istotne, bezpłatna przerwa nie znosi przerw płatnych.